سه دانگ مزارعِ کبود خانی

من خودم تا حالا نرفتم کرمانشاه ولی خیلی دوست دارم که برم و طاق بستان رو ببینم. طاق بستان دو تا ایوان داره که به ایوان کوچک و ایوان بزرگ معروفه. روی دیواره ي سمت راست ایوان کوچک صحنه ي تاجگذاری اردشیر دوم حکاکی شده که نشون می ده اردشیر دوم کنار ایزد مهر(که روی گل نیلوفر بزرگی وایستاده)، از دست اهورا مزدا تاج سلطنت رو می گیره. توی خود ایوان کوچک هم شاهپور سوم کنار پدرش شاپور دوم دیده می شه. اونجا به خط پهلوی و زبان فارسی میانه این جملات حجاری شده:

این پیکری ست از بغ مزداپرست، خدایگان شاپور، شاهنشاه ایران و انیران که چهر از یزدان دارد؛ فرزند بغ مزداپرست، خدایگان هرمز، شاهنشاه ایران و انیران که چهر از یزدان دارد، ...



یه درخت خیلی قشنگ هم که به درخت زندگی معروفه (و یه درخت تخیلی با گل های سه برگ هستش) و دو الهه ي بالدار (موسوم به نیکه) نمای ایوان بزرگه. روی دیواره ي این ایوان هم، یه پادشاه دیگه می بینید که کنار آناهیتا وایستاده و از دست اهورا مزدا تاجش رو می گیره. کنار این ایوان، یه صحنه ي شکار گراز و یه صحنه ي بسیار بسیار زیبای شکار گوزن حک شده. اسبی که پادشاه توی این تصویر سوارشه، جزو معدود جاندارانی هست که من دیدم توی نگارگری ایرانی با پرسپکتیو ترسیم شده؛ یه اسب بزرگ و زیبا که اریب وایستاده.

حالا توی دوره ي قاجار، یه سنگ نگاره هم به این مجموعه اضافه شده (مثل کتیبه ای که به دستور ناصرالدین شاه روی یکی از دیوارهای تخت جمشید حک شده). توی این سنگ نگاره، محمدعلی میرزا، پسر فتحعلی شاه قاجار، ترسیم شده. در سمت راست محمدعلی میرزا اما قلی میرزا معروف به عمادالدوله وایستاده و در سمت چپش محمد حسین میرزا (ظاهرا پسر محمدعلی میرزا). در جلوی محمدعلی میرزا هم آقا غنی وایستاده که نمی دونم اصلا کی بوده. این شعر رو هم که بسمل، شاعر کرمانشاهی در مدح محمدعلی میرزا سروده، اونجا حک شده:
این طور تجلی کلیم الله است
یا جلوه گر جمال دولت شاه است
شهزاده محمدعلی آنکش خسرو
چون دربانی ستاده بر درگاه است
(اگه مردین، مصرع اول بیت دوم رو بدون سکته و دست انداز بخونید)
یعنی اینکه خسرو پرویز دربان محمدعلی میرزا، پسر فتحعلی شاه هستش. یه کتیبه هم بصورت وقف نامه حکاکی شده با این مضمون که "سه دانگ از مزارع کبودخانی برای انجام مراسم عزاداری در ماه محرم و سایر عزاها اختصاص داده می شود".